«زیبایی شناسی در قرن بیستم» چاپ شد

به گزارش خبرنگار مهر، کتاب «زیبایی شناسی در قرن بیستم» نوشته پل گایر به تازگی با ترجمه پدرام حیدری توسط نشر ققنوس منتشر و راهی بازار نشر شده است. نسخه اصلی این کتاب در سال ۲۰۱۰ چاپ شده که در واقع ترجمه فصل بیست و دوم کتاب «The Routledge Companion to Twentieth Century Philosophy» است.

زیبایی‌شناسی غربی از موضعی سلبی آغاز شد، یعنی با تلاش افلاطون برای اعمال محدودیت بر نقش موسیقی، شعر و نمایش در تعلیم و تربیت سرپرستان و محافظان جامعه آرمانی مورد نظر وی. در قرن بیستم، هنرها به لحاظ ابداع و نوآوری دستخوش تکانه ها و دگرگونی های متعددی در صورت و محتوا، هر دو شدند، طوری که به نظر می رسید در پیوندهای بنیادی هنرها با برخی از سنن و قراردادهای هنری ای که قدمتشان به رنسانس یا حتی دوره باستان می رسید، نوعی گسستگی ایجاد شده است.

به طور قطع، انقلابی که در قرن بیستم در عرصه هنرها رخ داد باعث سر برآوردن نظریه پردازی های فراوانی در زیبایی شناسی شده است. کتاب «زیبایی شناسی در قرن بیستم» شرحی فشرده از جریان های مهم و نحله های فکری عمده در زیبایی شناسی و همچنین ماندگارترین و اثرگذارترین آثاری است که در قرن بیستم به رشته تحریر درآمده اند. پل گایر عقیده دارد به رغم انقلاب مذکور که در عرصه هنرها و نظریه پردازی های هنری رخ داده، مساله اساسی زیبایی شناسی در قرن بیستم، یعنی تلاش برای ارائه تعریفی تازه از مفهوم هنر، یکی از دغدغه های اصلی زیبایی شناسی سنتی از جمله نزد کانت و هگل نیز بوده است.

از طرف دیگر، تلاش برای فهم تجربه ما از هنر و زیبایی و والایی در طبیعت که در کانون نظریات سنتی زیبایی شناختی جا داشت، همچنان طرح و برنامه اصلی بخش اعظم زیبایی شناسی قرن بیستم به جا مانده است. در کتاب «زیبایی شناسی در قرن بیستم» تاریخ زیبایی شناسی قرن بیستم بر مبنای همین فرض، روایت می شود.

این کتاب ۴ بخش اصلی دارد که به ترتیب عبارتند از: زیبایی شناسی در آستانه قرن بیستم، زیبایی شناسی در میانه دو جنگ، زیبایی شناسی پس از جنگ، دستاوردهای بعدی.

در قسمتی از این کتاب می خوانیم:

دیویی معتقد است که امر زیبایی شناختی «بسط و بالندگی روشن و پرشدت و حدت خصوصیاتی است که به هر تجربه کامل عادی و متعارفی تعلق دارند.» نظریه وی مبنی‌بر این که تجربه روندی تکوینی از تعامل با محیط است که شامل دقایق یا لحظات عاطفی سرشار از آگاهی ارتقایافته نسبت به این تعامل و موازنه های موجود در آن می شود، به وی امکان می دهد تا به سخن خویش محتوایی ببخشد که به راحتی ممکن بود بوزانکت یا کروچه چنین سخنی را اظهار کرده باشد. چون جریان موجود تجربه، تجربه نسبت‌های بین اشیاست، لحظات تعادل آن تجربه و حالت عاطفی این اشیا را می‌توان در سطحی از انتزاع و از طریق نسبت‌های حسی در بین اشیا ضبط، بازنمایی، و دوباره تجربه کرد. بنابراین، برای مثال، در عین حال، «موضوع نهایی نقاشی طبیعت بی جان بسیار "واقع گرایانه" است _ دستمال سفره ها، تابه ها، سیب ها، کاسه ها... تابلویی از نوع طبیعت بی جان که شاردَن یا سزان کشیده اند، این مواد را بر حسب روابط خطوط، سطوح و رنگ ها نشان می دهد که وقتی به ادراک در می آیند ذاتا خوشایندند».

این کتاب با ۱۲۷ صفحه، شمارگان هزار و ۱۰۰ نسخه و قیمت ۹۰ هزار ریال منتشر شده است.